De Stichting Onderhandelingen Thuiskopievergoeding (SONT) heeft de hoogte van de nieuwe tarieven voor de thuiskopievergoeding vastgesteld voor de periode vanaf 1 januari 2018 tot en met 31 december 2020. Aanleiding voor de tarievenaanpassing vormen de ontwikkelingen in het gebruik van apparaten en dragers voor het maken van thuiskopieën en verschuivingen naar andere of nieuwe apparaten en media. Daarnaast is rekening gehouden met ontwikkelingen in rechtspraak en regelgeving in Nederland en de EU en is er een inflatiecorrectie toegepast.
Het tarievenbesluit van de SONT is het resultaat van onderhandeling tussen vertegenwoordigers van enerzijds rechthebbenden en anderzijds fabrikanten en distributeurs van de hardware waar de thuiskopievergoeding op wordt geheven. De SONT volgt ontwikkelingen in het consumentengebruik van apparaten (‘voorwerpen’) die het mogelijk maken auteursrechtelijk beschermde werken te kopiëren voor eigen gebruik, en de mate waarin dat gebeurt. Daartoe wordt jaarlijks gebruikersonderzoek uitgevoerd door Kantar Public. De SONT is alert op nieuwe technologische ontwikkelingen en betrekt zo spoedig mogelijk nieuwe voorwerpen en gebruikswijzen in het onderzoek. De ontwikkelingen in consumentengebruik, in rechtspraak en regelgeving in Nederland en de EU en in de markt voor de relevante voorwerpen vormen voor de SONT aanleiding om de thuiskopietarieven met ingang van 2018 aan te passen.
Thuiskopievergoedingen per 1 januari 2018
Het consumentengebruik van blanco cd’s en dvd’s is de afgelopen jaren sterk teruggelopen en die trend zal naar verwachting verder doorzetten. De SONT heeft daarom besloten met ingang van 2018 niet langer te heffen op blanco cd’s en dvd’s.
Het sterk toegenomen gebruik van smartphones voor het maken van thuiskopieën vindt zijn weerslag in een tariefstijging, terwijl de tarieven voor pc’s, laptops en tablets juist dalen. De tarieven voor de settopbox, de e-reader en de externe HDD stijgen licht, die voor draagbare audio- en videospelers vallen wat lager uit.
Met ingang van 2018 zijn ook enkele nieuwe voorwerpen aangewezen. Uit het Kantar-onderzoek blijkt dat wearables met opslagmogelijkheid, zoals smartwatches en fitness trackers, veel worden gebruikt voor het maken van thuiskopieën, vooral van muziekbestanden. Verder laat het onderzoek zien dat er een substantieel aantal thuiskopieplichtige werken wordt opgeslagen op USB-sticks. De externe SSD (Solid State Disk) gaat vallen onder het tarief van de externe HDD.
Tabel: Besluit tarieven en voorwerpen 2018-2020 Apparaat/drager | Tarief 2015-2017 | Tarief 2018-2020 |
PC / laptop / notebook / server / mediacenter | € 3,50 | € 2,60 |
Tablet | € 3,50 | € 2,60 |
Smartphone / telefoon met mp3-speler | € 3,50 | € 4,70 |
Portable audio- / videospeler | € 1,40 | € 1,20 |
Settopbox met harde schijf / HDD-recorder | € 3,50 | € 3,80 |
E-reader | € 0,70 | € 0,80 |
Externe Hard Disk Drive (HDD) en Solid State Disk (SSD) | € 0,70 | € 0,60 |
USB-stick | – | € 0,60 |
Wearables met opslagmogelijkheid | – | € 1,20 |
* Het tarief op CD-r en DVD-r komt te vervallen.
Cloudopslag
Uit het Kantar-onderzoek is gebleken dat thuiskopieën in toenemende mate in de cloud worden opgeslagen (personal lockers), wat voor de SONT aanleiding is om hiervoor een beperkte vergoeding te introduceren. Omdat cloudopslag met name wordt gebruikt in combinatie met andere voorwerpen, is de vergoeding verwerkt in de tarieven van voorwerpen die hier met name voor gebruikt worden: PC/laptop, tablet en smartphone. De kopie wordt vastgelegd op de server van de clouddienst, maar het zijn hoofdzakelijk deze voorwerpen waarmee de consument toegang heeft tot de cloud en de kopie maakt. Deze wijze van heffen is in lijn met het recente Copydan-arrest van het Europese Hof van Justitie, waaruit volgt dat een thuiskopievergoeding ook kan gelden voor kopieën die door een natuurlijke persoon worden gemaakt vanaf of met behulp van een inrichting (bijvoorbeeld server) die aan een derde toebehoort.
Achtergrond
In Nederland is het toegestaan om voor eigen oefening, studie of gebruik kopieën te maken van auteursrechtelijk en nabuurrechtelijk beschermde werken. Voor deze exceptie is wettelijk een billijke vergoeding verschuldigd aan de auteurs en andere rechthebbenden van deze werken: de thuiskopievergoeding. De hoogte van de vergoeding houdt verband met de schade die wordt geleden als gevolg van het thuiskopiëren.
Over de SONT
De Stichting Onderhandelingen Thuiskopievergoeding (SONT) is op grond van artikel 16e van de Auteurswet en artikel 10, onder a, Wet op de naburige rechten belast met het vaststellen van de hoogte van de thuiskopievergoedingen als bedoeld in artikel 16c van de Auteurswet.
De SONT wordt geleid door een onafhankelijk voorzitter die wordt bijgestaan door onafhankelijke adviseurs. In het bestuur van de SONT zijn rechthebbenden en betalingsplichtigen gelijk vertegenwoordigd. Het nieuwe besluit is voor het eerst in de 26-jarige geschiedenis van de SONT genomen door een meerderheid in de vergadering. In het verleden was er nooit een meerderheid voor een besluit, waarna conform de statuten de voorzitter het besluit nam.
De afgelopen jaren zijn de besluiten van de SONT omgezet in algemene maatregelen van bestuur, maar de Minister van Veiligheid en Justitie ziet hiervoor niet langer aanleiding omdat de belangrijkste juridische vragen door het Hof van Justitie van de EU zijn beantwoord. De SONT ziet dit als teken dat er steeds breder draagvlak is voor de uitkomsten van de onderhandelingen. De SONT heeft gekozen voor een regeling die sober is gelet op de tarieven in relatie tot de prijzen van de dragers en tot de totale lastendruk, waarbij ook is gekeken naar trends elders in Europa.
Het besluit van de SONT geldt voor drie jaar. Wanneer echter de ontwikkelingen daar aanleiding toe geven, kan een tussentijdse herijking noodzakelijk zijn.
*De SONT tarieven zijn op 24 oktober 2017 gepubliceerd in de Staatscourant.